កន្លែងណាមានការផ្លាស់ប្តូរច្រេីន កន្លែងនោះមានទុក្ខច្រេីន?
តែទុក្ខនេះអាចធ្វេីឲ្យមនុស្សចេះរេីបម្រាស់ចេញពីទ្រុងនៃអវិជ្ជា ដែលធ្វេីឲ្យយេីងខ្វះសេរីភាពក្នុងការគិតនោះដែរ។
ព្រះអភិធម្មអប់រំអំពីចិត្តច្រេីនជាងគេបំផុត ក្នុងចំណោមគម្ពីរទាំង៣នៃព្រះត្រៃបីដក, គឺអប់រំសភាវៈរបស់ចិត្ត ហេីយនិងលក្ខណរបស់ចិត្ត។ ចិត្តបញ្ជាមនុស្សឲ្យធ្វេីគ្រប់យា៉ង; វាទទួលអរម្មណ៍តាមទ្វារអារម្មណ៍ទាំង៦ ហៅ អាយតន; មានទាំងខាងក្រៅហេីយនិងខាងក្នុង។
ភ្នែក, ត្រចៀក, ច្រមុះ, អណ្តាត, កាយ, មនោ ហៅថាអាយតនៈ ខាងក្នុង ( ហៅឲ្យពេញថា ចក្ខ្វាយតនៈ, សោតាយតនៈ, ឃានាយតនៈ, ជិវ្ហាយតនៈ, កាយាយតនៈ, មនាយតនៈ )។ រូប, សំឡេង, ក្លិន, រស, ផោដ្ឋព្វៈ, សភាវធម៌ ហៅថាអាយតនៈខាងក្រៅ( ហៅឲ្យពេញ ជារូបាយតនៈ, សទ្ទាយតនៈ , គន្ធាយតនៈ, រសាយតនៈ ផោដ្ឋញ្វយតនៈ, ធម្មាយតនៈ)។ អារយតនៈទាំង៦ខាងក្រៅហេីយនិង៦ខាងក្នុងនេះជាភូមិលំនៅនៃទុក្ខរបស់មនុស្ស។
ចិត្តរបស់មនុស្សជាអ្នកទទួលអារម្មណ៍ទាំងអស់ ដែលបរិភោគតាម ទ្វារអារម្មណ៍ ទាំង៦នេះ; វាបញ្ជា មនុស្សមិនឲ្យនៅស្ងៀម; និយាយចំៗ គឺវាបញ្ជាមនុស្សមិនឲ្យបានសុខ។ យេីងអង្គុយមិនឈប់ក៏ស្លាប់, ដេីរមិនឈប់ក៏ស្លប់, ដេកមិនឈប់ក៏ស្លាប់, ឈរមិនឈប់ក៏ស្លាប់; យេីងត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបទជាប់ដេីម្បីឲ្យមានជីវិតរស់។ យេីង អង្គុយកន្លែងនោះ ថាមិនស្រួល, ទៅរកកៅអីពូកមកដាក់អង្គុយ; អង្គុយក្នុងបន្ទប់នេះថាក្តៅ, ទៅរក ម៉ាសីុនត្រជាក់មកដាក់។ អង្គុយយូរៗ ចង់ដេីរ; ដេីរយូរៗ ថាមិនស្រួល, ចង់ជិះឡាន។ អារម្មណ៍ ធ្វេីឲ្យយេីងផ្លាស់ប្តូរមិនឈប់; វេទនា (ខន្ធ) ធ្វេីឲ្យយេីងផ្លាស់ប្តូរមិនឈប់; ទុក្ខធ្វេីឲ្យយេីងផ្លាស់ ប្តូរមិនឈប់។
វាមិនខុសពីការផ្លាស់ប្តូរសង្គមនោះដែរ; យេីងនៅក្នុងរបបសក្តិភូមិ ថាមិនស្មេីភាពគ្នា ចង់ដូរទៅ របបសង្គមនិយម; បានរបបសង្គមនិយមហេីយ ចង់ដូរទៅរបបសាធារណៈរដ្ឋ; បានរបបសាធារ ណៈរដ្ឋ ថាពុករលួយ ចង់ដូរទៅកុម្មុយនិស្ត, តែមនុស្សយេីងផ្លាស់ប្តូរដោយអវិជ្ជា។ បេីយេីងយក របបទាំងនោះមកថ្លឹងគ្នា វានឹងមានទម្ងន់ស្មេីគ្នា; វាគ្រាន់ជាពាក្យដែលមនុស្ស សន្មតប៉ុណ្ណោះ។
ហេតុអ្វីបានជាយេីងមិនដូរក្នុងឥរិយាបថនិមួយៗ របស់យេីង; បេីយេីងមិនដូរឥរិយាបថរបស់ យេីងទេ, អង្គុយ, ឈរ, ដេីរ, ដេក នៅកន្លែងណាក៏យេីងនៅតែមានទុក្ខដដែល។ បេីយេីងម្នាក់ៗ មិនដូរចរិតយេីងទេ ផ្លាស់ពីរបបណាទៅរបបណា ក៏វានឹងនៅតែដដែល។ ការគិតមានកម្លាំងយា៉ងមហិមា វាធ្វេីឲ្យខ្ញុំគិតដេីម្បីសរសេរអ្វីមួយដល់អ្នកអាន ហេីយពេលគេអានរួចហេីយធ្វេីគេចេះគិត ហេីយបញ្ញាវានៅត្រង់ហ្នឹង។
Comments