bouawat's blog

កេីតជាគ្រហស្ថ មានកិលេសច្រេីនណាស់; កិលេសវានៅតោងយេីងជាប់; មានប្រពន្ធ គិតប្រពន្ធ, មានកូន គិតកូន, មានផ្ទះ គិតផ្ទះ; មានឡាន គិតឡាន; មានទ្រព្យ គិតទ្រព្យ; បាន បុណ្យស័ក្ខ្តិ ខ្ពស់ហេីយ ចង់បានខ្ពស់ជាងនេះទៀត;  មានប៉ុនហ្នឹងហេីយចង់បានច្រេីនទៀត វាក្លាយទៅជាការលោភ។ ការលោភនេះហេីយជាគ្រឹះរបស់ទុក្ខ បេីមិនចេះជម្រះវាឲ្យអស់ទេ វាមិនគ្រាន់តែធ្វេីឲ្យយេីងកេីតទុក្ខទេ វាថែមទាំងធ្វេឹីឲ្យអ្នកដទៃវិនាសទៀតផង ព្រោះយេីងចង់បានរបស់គេ ហេីយការធ្វេីឲ្យអ្នកដទៃវិនាសនេះ ជាអំពេីបាបឬអកុសលកម្មមួយយា៉ងធំ ព្រោះវានឹងផ្តល់ផលកម្មដល់យេីងនៅពេលខាងមុខ។ យេីងឃេីញជាក់ស្ដែង ដូចជាកម្មដែល អា ពត បានកសាងទុក ធ្វេីឲ្យខ្មែរយេីងបានទទួលមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ កំុនាំគ្នាវិចបង្វិចដេីររកសេចក្តីសុខខាងក្រៅ យេីងនឹងមិនជួបវាទេ; សេចក្តីសុខមិនមែនកេីតនៅខាងក្រៅ វាកេីតមកពីខាងក្នុងចិត្តស្អាតបរិសុទ្ធរបស់យេីង; សេចក្តីសុខអមតគឺចិត្តមិនតោងជាប់និងអ្វីទាំងអស់ ដែលយេីងហៅថាព្រះនិព្វាននោះឯង។

«គោលដៅរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនាគឺឆ្ពោះទៅកាន់ព្រះនិព្វាន» តេីព្រះនិព្វានគឺអ្វី? ព្រះនិព្វានមានពីរ៖ ព្រះនិព្វានពេលនៅរស់ ហេីយនិងព្រះនិព្វានបន្ទាប់ពីការស្លាប់។ ព្រះនិព្វានពេលនៅរស់គឺសំដៅលេីការរលត់អស់នូវកិលេសនិងតណ្ហា  នៅពេលអារម្មណ៍យេីងមិនតោងជាប់និងបញ្ចខន្ធទាំង៥ មាន រូប ក្ខន្ធ , វេទនា ខន្ធ , សញ្ញា ខន្ធ , សង្ខារ ក្ខន្ធ , វិញ្ញាណ ក្ខន្ធ; នៅពេលយេីងដាក់អារម្មណ៍នៅកណ្ដាលៗ មិនលម្អៀងទៅខាងឆ្វេងឬខាងស្ដាំ ដែលពាក្យបាលីហៅថា (ឧបេក្ខា) នេះហេីយហៅថាព្រះនិព្វាន ប៉ុន្តែ ព្រះ និព្វាននេះឥតមាននិរន្តរភាព ពីព្រោះយេីងខ្វះការចម្រេីនសតិ; ដេីម្បីឲ្យព្រះនិព្វាននេះ មាននិរន្តរភាព ឬឲ្យយេីង បានសម្រេចនូវភាវៈជាអនាគមីឬអរហន្ត មានតែផ្លូវមួយគត់គឺយេីងត្រូវតែបដិបត្តិ សមាធនិងវិបស្សនាឲ្យបានទៀងទាត់។ និព្វានបន្ទាប់ពីការស្លាប់គឺការមិនមានកំណេីតមកវិញ(គឺឥតមានការកេីតហេីយនិងការស្លាប់)។ នេះជាសេចក្តីសុខអមត(និព្វានំបរមំសុខំ)។ ដរាបណាយេីងនៅមានកំណេីត យេីងនឹងជួបតែសេចក្តីទុក្ខ មិនចេះអស់មិនហេីយ។ សុខនិងទុក្ខរបស់យេីងគឺលាយឡំគ្នាពីព្រោះវាជាធម្មជាតិរបស់អារម្មណ៍ដែលមិនស្ងប់ ឬអារម្មណ៍ដែលខ្វះការចម្រេីនភាវនា។ ព្រះសម្្មាសម្ពុទ្ធអប់រំយេីងឲ្យនាំគ្នាដេី

អានហេីយអ្នកនឹងមានបញ្ញា!! ថ្ងៃនេះខ្ញុំនឹងនិយាយអំពីបញ្ញា; បញ្ញនេះមិនទាក់ទងនិងការឆ្លាតឬឆ្លាសវៃដែលយេីងបានរៀនមកពីសាលានោះឡេីយ។ បញ្ញានេះកេីតឡេីងមកពីការប្រតិបត្តិធម៌នៅពេលចិត្តយេីងស្ងប់; បញ្ានេះកេីតឡេីងមកពីការពិចារណា ក្នុងខណៈដែលយេីងកំពុងមេីលឃេីញកាយរបស់យេីងច្បាស់ថា វាគ្រាន់តែជាធាតុ៤ យា៉ងមានទឹក, ដី, ភ្លេីង, ខ្យល់ បណ្ណោះ ហេីយវាក៏នឹងវិនាសទៅតាមពេល វេលារបស់វាដែរ; បញ្ញានេះកេីតឡេីងក្នុងខណៈដែលយេីងកំពុងមេីលឃេីញច្បាស់ថា កាយរបស់យេីង  មិន​ទៀង (អនិច្ចំ), មានទុក្ខ (ទុក្ខំ) ឥតមានខ្លួនប្រាណ, ឥតមានអញឯង (អនត្តា) ដែលយេីងពុំគួរតោងវាជាប់ឡេីយ។  បញ្ញាដែលកេីតឡេីងពីសេចក្តី ស្ងប់ ធ្វេីឲ្យយេីងមេីលឃេីញធម្មជាតិទាំងអស់តាមការពិត; ធ្វេីឲ្យយេីងមេីលធ្លុះនូវអវិជ្ជាទាំងអស់របស់មនុស្ស; ធ្វេីឲ្យយេីងមេីលរបស់អ្វីមួួយឃេីញគ្រប់ជ្រុង ហេីយមិនមែនមេីលឃេីញតែខាងមុខឬមេីលឃេីញតែមួយជ្រុងប៉ុណ្ណោះទេ។ បញ្ញានេះមិនគ្រាន់តែធ្វេីឲ្យយេីងមេីលឃេីញបញ្ហាខ្លួនឯង ហេីយចេះ ដោះស្រាយវាបានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងធ្វេីឲ្យយេីងមេីលឃេីញច្បាស់នូវបញ្ហាសង្គមជាតិហេីយចេះដោះស្រាយវាបានទៀតផង។  បញ្ហានយោបាយ ដែលកេីត ឡេីងក្នុងស្រុកខ្មែរ គឺកេីតឡេីងពីកិលេស, ខ្មែរម្នាក់ៗ